Sytuacja II Rzeczypospolitej

 

Położenie geopolityczne. Roszczenia terytorialne wobec Polski miały Niemcy oraz Litwa. Do tego Ukraińcy dążyli do utworzenia państwa ukraińskiego, które będzie się składać z Ukrainy radzieckiej, Wołynia, Galicji wschodniej, Chełmszczyzny,  Rusi Zakarpackiej oraz kawałka Rumunii. Od roku 1919 Polska i Rosja prowadziły z sobą wojnę o strefę wpływów na terenie ziem białoruskich i ukraińskich. Relacje Warszawy i Moskwy były złe. Polacy obawiali się agentury komunistycznej i możliwej rewolty. Zaś Rosjanie obawiali się zbrojnej interwencji antykomunistycznej wymierzonej w ZSRR. Przed taką interwencją kapitalistycznego Zachodu przestrzegał Roman Dmowski w 1931. Po dojściu do władzy Hitlera w Niemczech sytuacja stała się jeszcze groźniejsza. III Rzesza pragnęła zwasalizować całą Europę środkową, zaś z Ukrainy uczynić swoją kolonię dla potrzeb gospodarczych i osiedleńczych. To trudne położenie zmuszało państwo polskie do dużych wydatków na utrzymanie armii, co powodowało opóźnienie w rozwoju innych działów gospodarki.

Kształt granic państwowych II Rzeczypospolitej był bardzo niekorzystny. Granice były rozciągnięte jak otwarta dłoń i łatwe do ataku z zewnątrz. Zaś granice Polski Ludowej to zaciśnięta pięść. 

Roman Dmowski 1931

Gospodarka II RP stopniowo budowała kilka nowoczesnych projektów jednak było to zdecydowanie zbyt mało. Brakowało kapitału własnego i zagranicznego. Zagraniczni kapitaliści zwyczajnie bali się inwestować w Polsce. Czuli, że granice II RP mogą się załamać razem z prawem własności kapitału. Do  tego zacofane rolnictwo z ogromnym, ukrytym bezrobociem.

Dużym problemem były mniejszości etniczne. Głównie Niemcy, którzy chcieli przywrócenia starych granic Prus oraz Austrii. Na przykład senator Rudolf Wiesner z Deutsche Nationalsozialistische Verein für Polen. Do tego dochodzili Ukraińcy, którzy od dawna byli nastawieni na współpracę z państwami niemieckimi. No i jeszcze Żydzi. Traktowani jako konkurencja gospodarcza i skłaniani do wyjazdu.

Dlaczego zwalczamy Żydów?

Rzeczpospolita nr 325, 26 listopada 1925

Polska miała mieć dostęp do portu w niemieckim Gdańsku by swobodnie sprzedawać swe towary w świat. Jednak całe Pomorze Gdańskie miało pozostać w granicach Niemiec, a wzdłuż Wisły szedłby szlak handlowy wolny od niemieckich opłat. Takie były pierwotne założenia Zachodu wobec Polski.